Tết Nguyên Đán là tiết lễ đầu tiên trong năm, mở đầu
cho một năm mới với bao niềm tin và hy vọng về những thay đổi tốt lành. Sau
những tháng ngày tảo tần, vất vả làm ăn, “năm hết Tết đến” là dịp để mọi người
nghỉ ngơi và sum họp. Bởi thế Tết là một sinh hoạt văn hóa với nhiều ý nghĩa vô
cùng thiêng liêng và cao quý của dân tộc Việt Nam ta.
Quanh năm suốt tháng, mọi người đều phải lo làm ăn để
kiếm sống, có người phải đi làm ăn nơi đất khách quê người. Vì thế, ngày Tết là
ngày để mọi người được đoàn tụ dưới mái ấm gia đình của mình. Hầu hết mọi
người, dù có khó khăn đến đâu, dù cách xa đến đâu, họ cũng cố gắng trở về để
cùng đón Tết với gia đình. Tất cả các thành viên trong gia đình đều cùng nhau
chuẩn bị cho ngày Tết. Các mẹ, các chị thì lo việc bếp núc, cổ bàn, còn những
người đàn ông, con trai thì lo quét dọn nhà cửa, vườn tược, bàn thờ gia tiên
cho trang nghiêm, sạch đẹp.
Ngày thường, rất hiếm khi tất cả các thành
viên trong gia đình có mặt đông đủ. Chỉ có ngày Tết mọi người trong gia đình
mới có cơ hội để quây quần bên nhau, cùng ăn cơm với nhau và cùng nhau hàn
huyên tâm sự, chia sẻ và cảm thông cho nhau. Do vậy, ngày Tết là ngày của sự
đoàn tụ, là ngày để mọi người trở về với gia đình huyết thống của mình. Sự trở
về này làm cho mọi người cảm thấy ấm áp tình người, không còn thấy mình bị lạc
lõng, bơ vơ giữa dòng đời táp nập. Nét đẹp văn hóa truyền thống ngày tết Cùng
với sự trở về với gia đình huyết thống là sự trở về với gia đình tâm linh. Từ
rất xa xưa, người Việt chúng ta đã biết thờ cúng ông bà, tổ tiên của mình. Dù
có nghèo khó đến mấy, mọi gia đình đều cố gắng sắm sửa một vài mâm cổ để cúng
ông bà, tổ tiên, mời ông bà tổ tiên cùng về đón Tết với con cháu. Việc làm này
đã tác động sâu sắc vào tâm thức của những người con đất Việt, nhắc nhở mọi
người nhớ đến công ơn sinh thành dưỡng dục của ông bà, cha mẹ, làm cho lòng
hiếu thảo trong mỗi người con được tiếp thêm sức mạnh, được nuôi lớn không
ngừng.
Người Việt chúng ta đã nhắc nhở nhau rằng:
“Mồng một ăn Tết nhà cha
Mồng hai nhà mẹ, mồng ba nhà thầy.”
Qua đây cho chúng ta thấy rằng, người Việt
Nam
rất trọng hiếu đạo. Làm người thì điều quan trọng nhất là phải hiếu thảo với
cha mẹ. Cha mẹ là người sinh ra ta, giáo dưỡng ta nên người, đã chịu không biết
bao nhiêu cay đắng để cho chúng ta có được một cuộc sống ngọt bùi. Cha mẹ đã hy
sinh cả cuộc đời mình cho con. Vì thế, làm con thì phải hiếu thảo với cha mẹ,
ngày đầu năm phải thăm viếng cha mẹ, mừng tuổi cha mẹ, phải chăm lo cho cha mẹ
để cha mẹ được vui lòng.
Sau cha mẹ là người thầy. Cha mẹ là người sinh ra ta,
còn thầy là
người
tác thành sự nghiệp cho ta, dạy cho ta biết những điều hay, lẽ phải trong cuộc
sống. Ân tình của thầy cũng vô cùng sâu nặng. Cho nên làm người thì phải biết
đền đáp công ơn dạy dỗ của thầy. Một trong những cách thức thể hiện lòng biết
ơn và đền ơn đối với thầy là phải thăm viếng thầy vào dịp đầu Xuân. Người học
trò không nhất thiết phải đem mâm cao cỗ đầy đến cho thầy, chỉ cần đến với thầy
bằng tấm chân tình thì dù không có một món quà nào cả cũng đủ làm ấm lòng thầy,
đủ làm cho thầy hạnh phúc lắm rồi.
Sự viếng thăm những người thân, những vị ân nhân trong
ngày Tết là một nghĩa cử cao đẹp. Và có một điều mà người Việt chúng ta cũng
rất chú trọng trong dịp Tết, đó là sự thận trọng trong mọi cử chỉ, hành vi của
mình. Bởi mọi người nghĩ rằng, những gì diễn ra trong ngày đầu năm sẽ ảnh hưởng
lớn đến cuộc sống của năm đó, cho nên mọi người rất thận trọng trong lời nói,
cách ứng xử của mình và trong việc làm của mình. Ngày tết, mọi người kiêng cử
những lời gắt gỏng, những hành động, việc làm thô lỗ như chửi mắng, đánh đập…
Dù cho trong năm cũ có những sự hiểu lầm, thù oán hay ganh ghét, đố kỵ nhau thì
đến ngày Tết người ta cũng vui vẻ bỏ qua cho nhau, mọi người thường nhắc nhở
nhau rằng, “Giận đến chết, ngày Tết cũng vui”. Đây chính là sự biểu hiện của
một sức sống cộng đồng thân ái, bao dung, độ lượng và đầy trách nhiệm. Trong
những ngày Tết còn có nhiều trò vui chơi giải trí, các hội thi bình dân, lành
mạnh và bổ ích để cho mọi người có thể vui chơi, như là đua thuyền, thi đấu
vật, thi đấu bóng đá, bóng chuyền, kéo co... Các cuộc thi này bao giờ cũng thu
hút đông đảo người xem. Tục xin chữ ngày Tết, treo câu đối đỏ, treo tranh thư
pháp... cũng là những thú chơi tao nhã và mang nhiều ý nghĩa cao quý. Đầu năm
người thường xin chữ nhẫn, chữ phúc, lộc, thọ, chữ tâm, chữ đức... Những chữ
này cũng như nội dung của các câu đối, các câu thư pháp đều chứa đựng trong nó
những ý nghĩa sâu sắc. Ngoài những câu có nội dung cầu chúc những điều may mắn
cho năm mới, còn lại phần lớn là những câu, những chữ có tác dụng giáo dục đạo
đức, tình cảm cho con cháu trong gia đình.
Những nét đẹp trong nếp sống ngày Tết của nhân dân ta
có vai trò quan trọng trong việc giáo dục nhân cách cho thế hệ trẻ. Giữ gìn và
phát huy những nét đẹp ấy là một việc làm có ý nghĩa, góp phần làm cho bộ mặt
và bản sắc văn hóa Việt thêm phong phú, đậm đà bản sắc dân tộc, văn minh, và
tốt đẹp hơn.
Những bậc phụ huynh, những người làm công
tác giáo dục, công tác văn hóa phải là những người đi đầu và làm gương trong
việc giữ gìn và phát huy những nét đẹp trong nếp sống ngày Tết của người Việt.
Và tất cả mọi thành viên trong xã hội cũng phải nêu cao ý thức này. Có như thế
đất nước ta mới có thể càng ngày càng tiến bộ, càng ngày càng văn minh, hạnh
phúc.
Nguồn tin:/ Sưu tầm